4 marca na sali teatralnej w ZS w Żyrakowie odbyło się spotkanie z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
Spotkanie zostało zorganizowane w ramach żywej lekcji historii, w czasie jej trwania wysłuchaliśmy wspomnień związanych z żołnierzami wyklętymi oraz związków lokalnych oddziałów wojskowych z czasów okupacji, w nawiązaniu do oddziałów z Zasowa, Mokrego i Korzeniowa. Spotkanie uświetnili swoja obecnością wyjątkowi goście: Małgorzata Grzybowska, sekretarz Światowego Związku Żołnierzy AK z Środowiska 5. PSK AK w Dębicy i autorka książki pt. „Ocalone wspomnienia” oraz Franciszek Batory, porucznik, weteran 2 wojny światowej, brat majora Józefa Batorego - pochodzącego z Weryni żołnierza ZWZ AK, szefa łączności zewnętrznej IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Pani Małgorzata wygłosiła prelekcję dla młodzieży na temat bohaterów niezłomnych i opowiedziała m.in. o żołnierzach AK z Placówki Pilzno, którzy po 1944 roku kontynuowali walkę o wolną Polskę. Przybliżyła nam postać swojego ojca, Żołnierza III Zgrupowanie Armii Krajowej „Pocisk” Tadeusza Goli ps. „Karło”, który w 1945 r. wstąpił do organizacji Wolność i Niezawisłość, a w 1949 został skazany i osadzony w więzieniu za działalność konspiracyjną, matka Janina Gola – była sanitariuszką AK, a babcia Eleonora Gola ps. Cicha – łączniczką III Zgrupowania 5. PSK AK. To właśnie historie rodzinne i poszukiwanie informacji na temat losów ojca zainspirowały Panią Małgorzatę do napisania książki „Ocalone Wspomnienia”, w której opowiada o działaniach III Zgrupowania Armii Krajowej „Pocisk” Pilzno, „Zapalnik” Zasów (wchodzących w skład Obwodu „Deser”) oraz Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW) w Pilźnie kryptonim „Barbara”. Pan Franciszek swój przekaz skierował w szczególności do ludzi młodych, którym zacytował słowa poety Zbigniewa Herberta ,,ocalałeś nie po to aby żyć, masz mało czasu, trzeba dać świadectwo…bądź wierny”, swoją wewnętrzną siłę czerpie z opowieści o ludziach kochających ,,matkę ojczyznę”, o takich ludziach trzeba bowiem opowiadać i pamiętać. Przybliżył sylwetki niektórych z żołnierzy wyklętych, którzy przeciwstawili się ideologii komunistycznej, w tym swojego brata Józefa Batorego, pseudonim „Argus”, „Wojtek”, członka podziemia niepodległościowego podczas II wojny światowej, żołnierza Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej. Po wojnie walczył w drugiej konspiracji, był członkiem IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Józefa Batorego wraz Łukaszem Cieplińskim i pięcioma innymi najbliższymi współpracownikami oskarżano o obalanie siłą ustroju PRL oraz posądzono o współpracę z Niemcami, zostali zamordowani w więzieniu na warszawskim Mokotowie. Pan Franciszek wręcz z fotograficzną pamięcią wspomina brata, okrutne metody śledztwa, którym był poddany oraz pokazowy proces, którego był świadkiem. Dzięki takim spotkaniom możemy poznać prawdziwą historię o Żołnierzach Wyklętych.
W spotkaniu uczestniczyli:
- Z-ca wójta Grzegorz Reguła,
- Radna Magdalena Żmuda,
- Radny Tomasz Duma,
- członkowie rady sołeckiej Tomasz Bonarek i Robert Moskal,
- sołtys Żyrakowa Łukasz Poproch,
- Pan Adam Strojek, pasjonat i autor lokalnych książek,
- Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej Anna Glinka,
- Dyrektor Centrum Kultury i Promocji w Żyrakowie Aneta Domaradzka,
- Dyrektor SP w Zasowie Bożena Osocha,
- Dyrektor SP w Mokrem Bożenę Madej,
- nauczyciele oraz uczniowie z SP z Zasowa, SP w Mokrem oraz ZS w Żyrakowie,
- czytelnicy gminnej biblioteki oraz mieszkańcy gminy Żyraków.
